آسیب‌شناسی تنش در بازار خودرو
برخلاف آنچه مسئولان دولتی اصرار به انکار آن دارند، بازار خودرو هنوز ملتهب و پرتلاطم است. بازاری که حتی پیش‌فروش اخیر سایپا نتوانست دردی از آن دوا کند.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «میهن صنعت»، برخلاف آنچه مسئولان دولتی اصرار به انکار آن دارند، بازار خودرو هنوز ملتهب و پرتلاطم است. بازاری که حتی پیش‌فروش اخیر سایپا نتوانست دردی از آن دوا کند و پیش‌بینی می‌شود که طرح مشابه از سوی ایران‌خودرو نیز نتواند چندان برای حال بازار مساعد باشد. درباره چرایی و چگونگی بروز این نوسانات دلایل مختلفی مطرح است که تنها بخشی از آن‌ها منشا بیرونی دارد.
از ابتدای سال تاکنون تعارض عجیبی بین آنچه در بازار اتفاق می‌افتد و آنچه مسئولین به آن اشاره می‌کنند، شکل گرفته است. بازار خودرو طی چند مرحله سونامی مرگ‌بار که آغاز آن از زمستان سال گذشته بود، چنان دگرگون شد که در آستانه تابستان سال جاری همه خودروهای داخلی افزایشی حداقل 50درصدی را تجربه کردند. این روند در مردادماه به 70درصد هم رسید. دست آخر شاهد آن بودیم که برخی از محصولات پردرخواست مانند پراید، سمند و پژو 405 با افزایشی 100درصدی روبه‌رو شده بودند.
تورم انتظاری
بخش مهمی از مشکلات فعلی مربوط به بازار، رکود ناشی از تورم است. تورمی که خود نیز به‌دلیل انتظار مشتریان شکل گرفته است. در واقع بخشی از مشتریان خودرو به امید تعیین تکلیف وضعیت نامشخص فعلی، پول در دست انتظار می‌کشند. در حالی که همین عدم خرید و فروش در بازار خودرو دلیلی می‌شود برای تورم و تورمی که باعث رکود است و این چرخه ادامه پیدا می‌کند.
تقاضای کاذب
شاید تولید خودرو نسبت به سال گذشته با افت و خیزهایی روبه‌رو شده باشد ولی واقعیت آن است که عرضه خودروهای پردرخواست از سوی شرکت‌های خودروساز آن‌چنان که بازار نشان می‌دهد، محدود نیست. در واقع این تقاضای کاذب است که نحوه عرضه را با چالش‌های روبه‌رو کرده است. تبدیل شدن خودرو به کالای سرمایه‌ای حتی ماهیت لوکس بودن و مصرفی بودن آن را نیز از بین برده است. این روزها خریداران دلیل اصلی‌اشان از خرید خودرو سوار شدن نیست. آن‌ها خودرو می‌خرند تا پول خود را به سرمایه ملموس تبدیل کنند که روز به روز شاهد رونق آن باشند.
رشد نقدینگی
به گفته بانک مرکزی نقدینگی کل کشور در تیر ماه امسال چیزی حدود 1600 هزار میلیارد تومان است. حجم عظیمی از پول قدرتمند که در صورتی‌که به هر حوزه‌ای وارد شود آن را با خود می‌برد. پیش فروش سایپا با تمام حواشی و سر و صدایش تنها 1000 میلیارد تومان از آن را کاست. وقتی پول‌های سرگردان به صنعت خودرو هجوم می‌برند آن‌وقت دیگر فرصتی برای اتخاذ تصمیمات نیست.
تضعیف زیرساخت‌ها
با گذشت 40 سال از انقلاب، صنایع خودروسازی هنوز هم وابستگی خود به قطعات و فناوری خارجی را حفظ کرده‌است. در دوره برجام، مدافعان و موافقان این توافق که از میوه‌های آن بهره می‌گرفتند، ادعاهایی مبنی بر داخلی‌سازی تا 93 درصد برخی خودروها را داشتند. با لغو برجام و خروج آمریکا از آن و آغاز دوباره تحریم‌ها، واقعیت ماجرا روشن شد و تقریبا تمام خودروهای صنعت با کمبود قطعات روبه‌رو شدند.
فساد
باید قبول کرد که هنوز هم دست‌های پشت پرده، رانت، افراد پرنفوذ و رابطه در سیستم اداری و مدیریتی کشور حضور دارد. درست در بزنگاه مشکلات ارزی، میلیون‌ها دلار از کشور خارج شد و آرام‌آرام متخلفان آن به دست قانون سپرده شدند. موضع قوه‌قضاییه در شرایط اخیر، قدرتمندانه و قاطع بوده است. تا جایی‌که حتی پای برخی از مدیران ارشد و افراد وابسته به وزرا نیز به دادگاه‌ها باز شد. اما فضایی که برای قشر ویژه‌خواران فراهم شده هنوز هم محیط را برای رشد و توسعه محدود کرده است.
انتهای پیام/
