آیا ارزانی در بازار خودرو دوام می آورد؟

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میهن صنعت، اما این روزها شاهد نوعی از نخریدن هم در بازار خودرو هستیم، اتفاقی که بعد از صحبت‌های رییس‌جمهور رخ داد و باعث شد تا معاملات در بازار خودرو در انتظار کاهش قیمت‌ها قفل شود؛ بنابراین «نخریدن» در بازار خودرو از جنس انتظار است، انتظاری برای به نتیجه رسیدن صحبت‌های رییس جمهور و کاهش قیمت‌ها.
به این ترتیب طی هفته گذشته قیمت خودروهای داخلی و خارجی در بازار سقوطی ۱۰ درصدی را تجربه کرده‌است. کاهش قیمتی که در نتیجه آن فاصله قیمت‌ها بین بازار و کارخانه در مواردی نه تنها به صفر رسید بلکه در مواردی از قیمت کارخانه هم کمتر شد.
اما چیزی که در این میان واضح است این است که این کاهش قیمت‌ها در نتیجه دست نگه داشتن مشتری‌ها از خرید حاصل شده است.
در‌واقع می‌توان گفت این اقدام مشتری‌های بازار خودرو، یعنی نخریدن خودرو به دلیل قیمت بالای آن، حالتی اعتراض‌گونه به افزایش قیمت‌ها نبوده است، بلکه مشتریان این بازار در انتظار کاهش قیمت‌ها در پی صحبت‌های احمدی‌نژاد، خرید خودرو را به زمانی دیگر موکول کردند و به این ترتیب باعث کاهش قیمت‌ها در بازار شدند.
تا آنجا که این کاهش قیمت‌ها نگرانی برخی فعالان صنعت خودرو را هم به همراه داشت. بر همین اساس در روزهای گذشته، عضو هیات مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو گفت: شوک ناشی از توقف خرید خودرو به امید کاهش قیمت، باعث عدم ورود نقدینگی به این صنعت می‌شود که این موضوع می‌تواند باعث توقف تولید در بسیاری از واحدهای قطعه سازی شود.
در‌ واقع می‌توان گفت بعد از صحبت‌های رییس‌جمهور که وعده‌های کاهش قیمت را از سوی خودروسازان به همراه داشت، رفتار بازار خودرو دچار تغییری اساسی شد، هرچند هیچ اقدامی از سوی خودروسازان برای کاهش قیمت‌های رسمی انجام نشد، اما واکنش بازار به این صحبت‌ها کاهش قیمت بوده است.
اما از آنجایی که کاهش قیمت خودرو با صحبت‌های احمدی‌نژاد و گلایه‌های او از افزایش قیمت‌ها همراه شد، ممکن است این‌طور تصور شود که تاثیر صحبت‌های رییس جمهور بازار خودرو را این چنین منجمد کرده است، تا آنجا که خرید و فروش‌ها به امید کاهش قیمت‌ها متوقف شده‌اند و در پی آن قیمت‌ها در سراشیبی سقوط قرار گرفته‌اند.
اما یک کارشناس اقتصادی در این رابطه نظر دیگری دارد و می‌گوید: در حال حاضر خیلی‌ها منتظر کاهش قیمت خودرو هستند، البته ممکن است علت این اتفاق حرف‌های احمدی‌نژاد نباشد و مذاکرات اخیر۱+۵ در آلماتی و نتایج مثبت آن هم در این روند بی‌تاثیر نباشد؛ چراکه طی روزهای گذشته و در پی اظهارات مثبت مقامات وزارت امور خارجه در رابطه با نتایج مذاکرات و کم‌تر شدن محدودیت‌های بین‌المللی علیه ایران، قیمت ارز با سرعت زیادی در حال کاهش است.
به عقیده این کارشناس در پی فضای مناسبی که بعد از مذاکرات آلماتی ایجاد شده است،‌ انتظارات تورمی حالتی عکس به خود گرفته و شرایط طوری شده است که اگر تا به حال برای خرید عجله وجود داشت، حالا این عجله جای خود را به انتظار برای مشخص شدن قیمت‌ها داده است.
به عقیده این کارشناس انتظارات ضدتورمی قیمت‌ها را کاهش خواهد داد.
به گزارش دنیای اقتصاد، هرچند به نظر می‌رسد که این کاهش قیمت‌ها نتیجه رفتار مشتری‌های عادی بازار خودرو نبوده است، چرا که بسیاری از مشتری‌های عادی بازار خودرو حالا و با وجود قیمت‌های نجومی فعلی، خیلی وقت است که قدرت خرید خود را از دست داده‌اند و این دلال‌ها بودند که در بازار جولان می‌دادند.
حالا هم به محض اینکه بوی ارزان شدن خودرو به مشام دلال‌ها خورده است، عقب کشیده‌اند و دست از خرید و فروش برداشته‌اند تا بازار برای مدتی هم که شده رنگ کاهش قیمت را به خود ببیند.
وعده‌هایی که رکود می‌آورند
بازار خودرو طی روزهای گذشته، با دست نگه داشتن مردم برای خرید خودرو، برای اولین بار طی ماه‌های گذشته کاهش قیمت را تجربه کرد.
این می‌تواند نشان دهنده این موضوع باشد که نخریدن خودرو می‌توانست تاثیر زیادی بر کنترل قیمت‌ها داشته باشد، در حالی که هجوم برای خرید خودرو طی ماه‌های گذشته باعث شد تا قیمت‌ها در بازار تا دو برابر بالا برود و دست آخر خودروسازان هم بر اساس این قیمت‌ها، قیمت کارخانه خود را تعیین کنند.
این در حالی است که برخی کارشناسان عقیده دارند نخریدن خودرو می‌تواند باعث کاهش محسوس قیمت‌ها شود. به این ترتیب اگر تصور کنیم اتفاقی که حالا در بازار خودرو رخ داده است باز هم ادامه پیدا کند، با توجه به اینکه خودروسازان حداقل روزانه ۲۵۰۰ دستگاه خودرو به بازار عرضه می‌کنند (داخلی و وارداتی)، در صورتی که عدم خرید و فروش برای یک هفته ادامه داشته باشد، ۱۵ هزار دستگاه خودرو در بازار باقی می‌ماند که این به معنای یک تلاطم عظیم در بازار خودرو خواهد بود.
یک کارشناس اقتصادی در همین رابطه می‌گوید: در شرایط فعلی نه تولیدکنندگان خودرو می‌توانند برای مدتی طولانی از فروش خودداری کنند و نه قشر زیادی از مردم می‌توانند برای خرید دست نگه دارند، تمام اینها به این دلیل است که بازار خودرو در حال حاضر کشش‌پذیری زیادی دارد. کشش‌پذیری بالا به این معنا است که اگر مردم در یک مدت کوتاه ۲ یا ۳ هفته‌ای خودرو نخرند، بر روی بازار اثرگذار خواهد بود.
اثرگذاری هم به‌این معناست که حداقل فاصله قیمت‌ها به کارخانه نزدیک خواهند شد یا منجر به این خواهد شد که قیمت‌های دو نرخی در بازار رنگ ببازد. اما اینکه این ماجرا بر قیمت کارخانه هم تاثیرگذار باشد، بعید به نظر می‌رسد.
مردم قیمت‌های واقعی را می‌شناسند
اما نجفی‌منش، عضو انجمن قطعه‌سازان در این رابطه معتقد است که مردم قدرت تشخیص خوبی دارند و قیمت‌های واقعی را می‌شناسند.
او در این رابطه می‌گوید: شاید در ابتدا این‌طور به نظر برسد که قیمت خودرو کاهش خواهد یافت، زیرا به هر حال این توقع ایجاد شده است، اما بعد از مدتی مردم خواهند دید که این اتفاق نخواهد افتاد.
او در ادامه می‌گوید: این امیدواری خوب است، اما قیمت‌ها نه تنها پایین نمی‌آیند؛ بلکه بالاتر هم می‌روند. این حرفی است که نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران هم بر آن تاکید دارد.
نجفی‌منش عقیده دارد آنهایی که به امید ارزان شدن خودرو دست نگه داشته‌اند، بعدا متوجه اشتباه خود می‌شوند. اما وقتی از دلیل او برای این اطمینان می‌پرسیم، در پاسخ می‌گوید: با توجه به اینکه نرخ ارز در بودجه سال آینده شناور تعریف شده است، قیمت‌ها به طور طبیعی افزایش خواهند یافت و با توجه به اینکه دولت هیچ‌کدام از حمایت‌هایش را عملی نکرده است، کاهش قیمتی در کارخانه اتفاق نخواهد افتاد.
او معتقد است اگر مردم خودرو نخرند، تولید در کارخانه کاهش پیدا می‌کند و قیمت‌ها باز هم بالاتر هم می‌رود.
به نظر می‌رسد خودروسازان اطمینان زیادی به خریده شدن محصولات خود، حتی با قیمت‌های فعلی دارند، چرا که به هر حال این دو غول خودروسازی داخلی هستند که عنان بازار را در دست دارند و همین اتفاق این اطمینان را به آنها برای خرید محصولاتشان می‌دهد.
نعمت‌بخش هرچند از رییس جمهور گلایه دارد که صحبت‌های او نشاط بازار شب عید امسال را از خودروسازان گرفته است و بازار را بی‌رمق کرده است، اما می‌گوید: خودرو به هر حال نیاز مردم است و نمی‌توانند نخرند.
بنابراین هرچند تاکنون تاثیر صحبت‌های احمدی‌نژاد بر قیمت‌های رسمی مشاهده نشده است، اما بازار آزاد به شدت از این صحبت‌ها تاثیر پذیرفته و فاصله قیمت‌ها در بازار با کارخانه در حال کاهش یافتن است.