درهم تنیدگی نقش ها در سه گانه بازار خودرو

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «میهن صنعت»، برای توضیح بیشتر در شکل فوق ارتباطات دولت، تولید کننده و خریدار (شامل مصرف کننده واقعی و واسطه) در قالب ارتباطات دوسویه نمایش داده شده است.این دو سویه بودن از دو منظر بهترین  و بدترین حالت قابل تشریح است .

در زیر دو سویه بودن ارتباطات سه گانه های بازار خودرو، از منظر بهترین حالت شرح داده می شود:

1-   ارتباطات دو سویه تولید کننده – خریدار:  بهترین حالت برای  خریدار، افزایش عرضه (حتی بیشتر از تقاضا) از سوی تولید کننده است تا با کاهش قیمتها در بازار، خودرو در بهترین قیمت تحویل خریدار گردد و بهترین حالت برای تولید کننده افزایش تقاضا (حتی بیشتر از عرضه) از سوی خریدار است تا تولید کننده به اطمینان از کسب درآمد مورد نظر دست یابد.

2-   ارتباطات دو سویه تولید کننده – دولت: بهترین حالت برای تولید کننده کاهش نرخ بهره تسهیلات (تا مرز صفر) ، تثبیت نرخ ارز (با کمترین تکانه) و خروج فرآیند قیمت گذاری از حالت دستوری توسط دولت است،  بهترین حالت برای دولت تولید انبوه خودرو تا سطح ظرفیت اسمی و کاهش قیمت نهائی خودرو (تا حد کمترین سود) توسط تولید کننده است

3-   ارتباطات دو سویه خریدار – دولت: بهترین حالت برای خریدار افزایش نظارت دولت بر بازار با هدف کاهش قیمت خودرو در بازار تا حد قیمت کارخانه است. بهترین حالت برای دولت رضایت خریدار از تولید کننده (تا مرز صفر شدن شکایات خریدار) است

حال ارتباطات دو سویه سه گانه های فوق الذکر را از منظر بدترین حالت ممکنه مرور می کنیم:

1-   ارتباطات دو سویه تولید کننده – خریدار:  بدترین حالت برای  خریدار، کاهش عرضه (تا مرز صفر) از سوی تولید کننده است . در این حالت فاصله قیمتها در بازار و کارخانه به بیشترین میزان ممکنه افزایش خواهد یافت و خودرو در بدترین قیمت ممکنه تحویل خریدار می گردد و بدترین حالت برای تولید کننده کاهش تقاضا (تا مرز صفر) از سوی خریدار است که در این حالت تولید کننده به مرز درآمد صفر از کسب درآمد مورد نظر دست می یابد.

2-   ارتباطات دو سویه تولید کننده – دولت: بدترین حالت برای تولید کننده افزایش نرخ بهره تسهیلات (تا مرزعدم توجیه فنی و اقتصادی جهت دریافت تسهیلات) ، تلاطم نرخ ارز (با بیشترین تکانه) و انجام فرآیند قیمت گذاری به صورت دستوری توسط دولت است،  بدترین حالت برای دولت توقف تولید خودرو (تا مرز صفر) و افزایش قیمت نهائی خودرو (با بیشترین سود ممکنه) توسط تولید کننده است

3-   ارتباطات دو سویه خریدار – دولت: بدترین حالت برای خریدار کاهش نظارت دولت بر بازار با هدف افزایش شدید قیمت خودروها در بازار (تا مرز رکود تورمی) است. بدترین حالت برای دولت نارضایتی شدید خریدار از تولید کننده (تا مرز رسانه ای و خیابانی شدن شکایات خریدار) است

تحلیل در هم تنیدگی نقشها در سه گانه بازار خودرو:

برای تحلیل شرایط فعلی بازار خودرو و برای تقریب به ذهن، فرض می کنیم برخی نقشها در این میان جابجا شوند. (مثلا دولت در نقش تولید کننده یا خریدار در نقش تولید کننده) . در زیر به  بررسی برخی از نقوش جابجا شده می پردازیم و تصور نگارنده بر این است که شرایط امروز بازار خودرو با این تحلیل به ذهن خواننده بسیار آشنا به نظر خواهد رسید:

نمونه ای از جابجائی نقش ها در بازار خودرو به شرح ذیل می باشد:

1-   دولت در نقش خریدار: خرید خودرو توسط ارگانهای دولتی (مستقیم یا غیر مستقیم) و توزیع در بازار در قالب فروش مزایده ای (خرید خودرو به قیمت کارخانه و فروش مزایده ای به قیمت بازار، در نتیجه چنین جابجائی نقشی می تواند رخ دهد)

2-   دولت در نقش تولید کننده: افزایش عرضه تا سطح پوشش تقاضا. (طرح فروش خودرو از طریق قرعه کشی، در نتیجه این جابجائی نقش، صورت گرفته است)

3-   خریدار در نقش دولت: قیمت گذاری دستوری و نظارت بر قیمتها (در عمل چنین جابجائی نقشی اتفاق نیافتاده است)

4-   خریدار در نقش تولید کننده: عرضه خودرو در بازار( عرضه خودرو در بازار توسط دلالان در نتیجه چنین جابجائی نقشی، رخ داده است)

5-   تولید کننده در نقش دولت: کاهش نرخ بهره تسهیلات (عرضه خودروها در قالب طرحهایی مانند اتوخدمت با ارائه سود با نرخ 28 درصد که قبلا توسط یکی از تولیدکنندگان خودرو انجام گرفته است،  نتیجه چنین جابجائی نقشی است)

6-   تولید کننده در نقش خریدار: خرید خودرو توسط نمایندگیهای تولید کننده و توزیع به قیمت کنترل شده در بازار (توزیع خودرو توسط نمایندگیهای تولید کننده به قیمت بازار، در نتیجه چنین جابجائی نقشی رخ داده است)

تحلیل درهم تنیدگی نقش ها در بازار امروز خودرو در ایران:

مثالهای ذکر شده، نشان می دهد شرایط امروز بازار خودرو ناشی از درهم تنیدگی نقش سه گانه های بازار خودرو است و پافشاری بر افزایش این درهم تنیدگی،  نتیجه ای جز نارضایتی این عوامل در برندارد و طرح قرعه کشی که اخیرا توسط وزارت صمت با جدیت پیگیری می شود نیز، از این قاعد مستثنی نمی باشد. لذا پیش بینی می گردد نتیجه اجرای طرح قرعه کشی، نارضایتی تولید کننده، خریدار و دولت باشد.

راهکار چیست؟

با توضیحات جامع ارائه شده، راهکار فعلی معضلات بازار خودرو در بازگشت سه گانه بازار خودرو به نقش های اصلی خود می باشد. در زیر به مرور نقشهای واقعی هر یک از سه گانه های مذکور می پردازیم:

1-   دولت: ارائه تسهیلات با نرخ بهره پائین تر از نظام بانکی، تثبیت نرخ ارز مورد استفاده تولید کننده و خروج قیمت گذاری خودرو از حالت دستوری

2-   تولید کننده: عرضه خودرو به خریدار (نه به واسطه و نه به دولت)

خریدار: تقاضای خودرو از تولید کننده (نه از واسطه و نه از دولت)

انتهای پیام/