مسکن مهر؛ طرح خوبی که بد اجرا شد/ دولتی‌ها نیامدند/ مخالفت ۵۷درصدی مردم با طرح

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «میهن صنعت»، در برنامه امروز مناظره شبکه یک سیما به موضوع مسکن مهر پرداخته می‌شود.

سوال نظرسنجی این هفته برنامه مناظره بدین شرح است ؛

* به نظر شما آیا طرح  مسکن مهر موفق بوده است ؟

1.بله

2.خیر

علاقه‌مندان می‌توانند از هم اکنون تا پایان این برنامه عدد مورد نظر خود را به 300001 پیامک کرده و دراین نظرسنجی مشارکت کنند.

میهمانان برنامه، افشین پروین پور کارشناس مسکن، ایرج رهبر رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن، بیت الله ستاریان عضو هیات علمی دانشگاه تهران، سید علی لطفی‌زاده معاون وزیر سابق راه و شهرسازی و مقداد همتی مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی هستند.

این برنامه علیرغم دعوت از دولتی‌ها بدون حضور نماینده دولت برگزار شد.

صنعت ساختمان با 500 رشته پسین و پیشین در ارتباط است.

وظیفه دولتها در اصل 31 قانون اساسی تولید و تهیه مسکن برای اقشار کم درآمد است.

مسکن مهر در 1100 شهر و روستاهای کشور ساخته می‌شود.

پروین پور: سهم عمده مسکن در سبد هزینه خانوار/ ریشه‌کن کردن فقر را باید از مسکن شروع کرد

کارشناس ارشد مهندسی عمران و رئیس سابق مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت گفت: اگر روزی بخواهیم فقر اقتصادی را ریشه‌کن کنیم اول باید سراغ مسکن برویم.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بعد از ظهر جمعه مناظره‌ای با موضوع بایدها و نبایدهای مسکن مهر از شبکه یک سیما با حضور 5 نفر از کارشناسان و دست‌اندرکاران مسکن مهر برگزار شد.

در ابتدای مناظره افشین پروین‌پور کارشناس ارشد مهندسی عمران و رئیس سابق مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه علم و صنعت به اهمیت ساخت مسکن مهر برای افرادی که دچار فقر اقتصادی هستند اشاره کرد و گفت: در متون علمی تعریف فقر اقتصادی این است که اگر خانواده‌ای توانایی تأمین نیازهای اساسی خود را بر مبنای درآمدش نداشته باشد فقیر محسوب می‌شود و آمار و ارقام نشان می‌دهد گروه کالایی که بیشتر سهم را در سبد کالایی خانوار به خود اختصاص داده مسکن است.

وی ادامه داد: اگر روزی بخواهیم فقر اقتصادی را ریشه‌کن کنیم اول باید سراغ مسکن برویم.

پروین‌پور با تأکید بر اینکه حتی قانون اساسی کشور نیز بر تأمین مسکن متناسب با نیاز مردم توسط دولت تأکید کرده است، گفت: اصل 31 قانون اساسی می‌گوید داشتن مسکن متناسب با نیاز حق هر خانواده ایرانی است و دولت موظف است زمینه تأمین این نیاز را فراهم کند.

این کارشناس ارشد مهندسی عمران به شاخص‌های ساخت مسکن متناسب با نیاز و ادبیات سیاست‌گذاری مسکن در دنیا اشاره کرد و گفت: 3 شاخص برای ساخت مسکن متناسب با نیاز مردم وجود دارد که یکی حوزه فنی و سازه‌ای است که حداقل‌های مربوط به مقاوم‌سازی و خطرپذیری مسکن در مقابل زلزله باید رعایت شود، دیگر آنکه معماری و شهرسازی باید متناسب با جغرافیای هر کشور و منطقه و ویژگی‌های بومی و فرهنگی باشد.

وی خاطر نشان کرد: از آنجایی که مردم کشور ما متدین بوده و ریشه باورهای مذهبی در کشور عمیق است، رعایت حریم در مسکن یک اصل است و اگر کسی بگوید می‌خواهم مسکن کوچک بسازم حریم‌ها در این معیار تحقق نمی‌یابد که مخالف قانون اساسی است.

5 معضلی که مسکن مهر ایجاد کرد

یک کارشناس مسکن با اشاره به نقاط ضعف مسکن مهر گفت: مکان‌یابی غلط عدم تامین زیرساخت‌ها، توجه نکردن به بردارهای اقتصادی، تخریب تکنولوژی‌های ساخت و از بین رفتن بدنه پیمانکاری میانی از اثرات منفی مسکن مهر بوده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در ادامه مناظره امروز بیت‌الله ستاریان استاد دانشگاه تهران، با بیان اینکه مسکن مهر طرح بسیار خوبی بود، اما به درستی اجرا نشد، اظهار داشت: بهره‌برداری شدید سیاسی برخورد تبلیغی موجب شد که در نهایت یک فاجعه در بخش مسکن ایجاد شود.

وی افزود: از ابتدای اجرای طرح صورت مسئله کاملا مبهم بود، همچنان ناشناخته باقی مانده است.

این کارشناس مسکن با اشاره به مشکلات طرح مسکن مهر از ابتدا گفت: مکان‌یابی اجرای پروژه‌ها، مطالعات زیرساخت‌ها و بردار‌های اقتصادی برای ایجاد یک شهرک مناسب نبود و در نتیجه اثر تحمیل یک انتظار بد و طولانی عرضه و تقاضا را به هم زد و وضعیت آشفته‌ای را ایجاد کرد.

ستاریان ادامه داد: تخریب تکنولوژی‌های ساخت مشکل بعدی طرح بود و در واقع باعث شکست شد؛ تخریب بدنه پیمانکاری میانی در اثر قراردادها هم در این طرح رخ داد.

* معماری اسلامی ایرانی در مسکن مهر مغفول ماند

وی افزود: فارغ از مسائل معماری و رعایت هویت اسلامی ایرانی در شهرسازی، تمامی معضلاتی که معمولا در ایجاد شهرک‌های اقماری ایجاد می‌شود، برای طرح مسکن مهر ایجاد شد که هزینه‌های زیادی را به آینده کشور تحمیل کرده است.

ستاریان با بیان اینکه در هیچ جای دنیا با بازار مسکن برخورد تبلیغی و سیاسی نمی‌شود، گفت: این گونه اقدامات موجب تخریب بازار مسکن می‌شود.

رهبر: مسکن مهر پس‌انداز معکوس مردم بود/ تورم زایی طرح حرف است

رئیس کانون انبوه سازان با دفاع از مسکن مهر این طرح را کمک به پس انداز معکوس مردم دانست و گفت: تورم زایی و بی پشتوانه بودن منابع مالی طرح حرف است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی فارس در ادامه مناظره تلویزیونی مسکن مهر ایرج رهبر رئیس انبوه‌سازان مسکن مهر در دولت نهم و دهم گفت: از دیدگاه سازنده و انبوه ساز باید گفت کار تولید مسکن مهر بسیار ارزنده بوده چرا که مان یاز مبرمی به مسکن در کشور داریم و دولت موظف است آن را برای جامعه تأمین کند.

*ساخت 2.3 میلیون مسکن مهر بزرگترین طرح

وی طرح مسکن مهر را طرح انقلابی عنوان کرد و گفت: فکر نمی‌کنم در آینده چنین طرحی تکرار شود، چرا که دو میلیون و 300 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی در مدت 4 سال ساخته شد که کاری بسیار سخت و مشکل است.

رهبر به این نکته اشاره کرد که با فرصتی که در اختیار انبوه‌سازان گذاشته شد این قشر پتانسیل خود را شناخته و خود را ارتقاء دادند، افزود:  همان‌طور که در 20 سال گذشته چنین چیزی در ترکیه اتفاق افتاد و اکنون قالب‌‌های بتنی بسیار خوبی را می‌سازند اتفاقی که در کشور ما هم افتاد.

وی تصریح کرد: هر کس که تولید مسکن کند دستش را می‌بوسم و این موضوع که می‌گویند مسکن مهر تورم‌زاست، پشتوانه مالی نداشته و بدون اعتبار بوده را قبول ندارم. اکنون یک سال است که از دولت جدید می‌گذرد و ما از برنامه جدید دولت با عنوان مسکن اجتماعی که قرار بود 150 هزار واحد ساخته شود، چیزی ندیده‌ایم.

رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن با اشاره به اینکه مسکن مهر به پس‌انداز معکوس مردم کمک کرد، گفت: اینکه مردم هم اجاره دهند و هم صاحبخانه شوند امکان‌پذیر نبود ولی توانستیم با مسکن مهر دهک‌های پایین 5 را تا حدود زیادی صاحبخانه کنیم؛ این حق مردم است و باید پرسید چرا نباید این طرح را ادامه دهیم.

همتی: نقش مسکن مهر در عبور از تحریم/ 80 هزار میلیارد سرمایه‌گذاری مشترک دولت و مردم

مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مسکن مهر بزرگترین پروژه عمرانی تاریخ کشور بود و انتقادها از آن غیرمنصفانه است، گفت: در این بخش 80 هزار میلیارد تومان با مشارکت مردم و دولت سرمایه‌گذاری انجام شده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در جریان پخش مناظره تلویزیونی که امروز با موضوع «مسکن مهر» آغاز شد، مقداد همتی مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مسکن از جمله رشته‌های صنعتی است که مشاغل زیادی پیش از خود را در بر می‌گیرد، اظهار داشت: به عنوان دومین صنعت اشتغالزا مسکن باید مورد توجه قرار گیرد.

وی افزود: برای عبور از تحریم‌ها باید تولید مسکن در پیش گرفته شود چرا که در اکثر کشورهای دنیا این امر اثبات شده و پس از جنگ جهانی دوم نیز ژاپن بحث انبوه‌سازی را در دستور کار قرار داد.

همتی گفت: خوشبختم که بیش از یک مخالف در این برنامه حضور ندارد و انتقادها از طرح مسکن مهر بیشتر به دلیل نداشتن آگاهی کامل است، اکنون مسکن مهر برای بیش از 4 میلیون خانوار ساخته شده و 80 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری توسط مردم و دولت انجام شده است.

مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی با اشاره به اینکه گستردگی طرح مسکن مهر در 1100 شهر کشور به علاوه روستاها را شامل می‌شود، گفت: مسکن مهر بزرگترین پروژه عمرانی تاریخ کشور است که از دیگر پروژه‌ها متمایز شده است.

وی افزود: در قبال ساخت 4 میلیون مسکن توسط دولت‌های نهم و دهم این انتقادات غیرمنصفانه است و پس از 9 ماه که دولت هرچه خواست درباره مسکن مهر انتقاد کرد، موافقان فرصتی را برای منطق مسکن مهر پیدا کردند.

همتی تأکید کرد: در این خصوص آمادگی کامل داریم تا روی تمام موارد مورد انتقاد پاسخگو باشیم.

اقشار نیازمند قدرت خرید مسکن ندارند/ مسکن مهر در شهر‌های مصوب اقماری ساخته شد

معاون برنامه‌ریزی وزیر سابق راه‌ و شهرسازی با بیان اینکه اقشار کم درآمد قدرت خرید مسکن به صورت عادی را ندارند، گفت: وظیفه حکومت اسلامی تامین مسکن اقشار کم‌درآمد است و دولت نهم برای تامین آن طبق قانون اساسی اقدام کرد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در ادامه مناظره مسکن مهر سید علی لطفی‌زاده معاون برنامه‌ریزی وزیر سابق راه‌ و شهرسازی با تائید صحبت‌های موافقان مسکن مهر به فرازهایی از فرمان امام خمینی (ره) برای تاسیس حساب 100 امام اشاره کرد و گفت: در سرشماری سال 85 مشخص شد که کمبود یک میلیون واحد مسکونی وجود دارد.

وی افزود: همیشه دولت‌ها به دنبال جبران این کسری بودند، اما با توجه به اینکه جامعه هدف قدرت خرید مسکن را ندارد، این فاصله هیچ‌گاه پر نشده است.

*وجود 1.6 میلیون واحد مسکونی خالی

معاون سابق وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه وظیفه دولت اسلامی تامین مسکن اقشار کم درآمد است، گفت: بر اساس 31 قانون اساسی دولت موظف به تامین مسکن برای اقشار نیازمند است و وقتی بر اساس آمارهای جدید حدود یک میلیون و 600 هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد، نشان می‌دهد، این  افراد نمی‌توانند به روش‌های معمولی مسکن تهیه کنند.

لطفی‌زاده اظهار داشت: دولت نهم لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن را به مجلس ارائه و این نهاد هم آن را به تصویب رساند که بر اساس آن زمین رایگان عرضه می‌شود و همچنین توسعه متصل و منطبق با شهرهای اصلی مورد توجه قرار گرفته بود.

وی در مورد وضعیت اقتصادی شهرک‌ها گفت: این شهرک‌ها در سال‌های 71 و 72 به تصویب رسیده بود و دولت در طرح مسکن مهر تنها برای توسعه آنها به ایجاد واحدهای مسکونی اقدام کرد.

لطفی‌زاده: شاخص تراکم خانوار با مسکن مهر به زیر یک رسید

معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی گفت: طبق آمارهای سال 90 با احتساب خانه‌های خالی شاخص تراکم خانوار به زیر یک رسید و شاخص خانه‌های با کیفیت و تعداد نفر در اتاق نیز براساس شاخص‌ها نشان بهبود یافته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، سیدعلی لطفی‌زاده معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی در مورد ضرورت ساخت مسکن مهر برای اقشار کم‌درآمد گفت:‌ مردم از حکومت تقاضا دارند که مشکلات‌شان را برطرف کند و سال‌ها است که در ساخت مسکن گروهی بر مبنای پس‌انداز سرمایه‌گذاری و سرمایه‌داری استفاده داشتند و گروهی از روش‌های حمایتی منت‌گذار مردم استفاده می‌کردند.

وی افزود: طرحی هم در مجلس تصویب شد که دولت به عنوان وظیفه به خانه‌دار شدن اقشار کم ‌درآمد کمک کند.

*کسری یک میلیون واحد مسکونی در کشور

لطفی‌زاده تصریح کرد: کسی با خانه‌دار شدن مردم مشکل ندارد، بلکه به روش آن انتقاد دارد که فکر می‌کنم مورد به مورد باید رسیدگی کنیم. یک کسری در واحد مسکونی کشور وجود دارد که یک میلیون واحد بوده است.

معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی با تأکید براینکه باید موضوع مسکن مهر را تا 5 یا 6 شاخص ارزیابی کنیم، خاطرنشان کرد: در مسکن مهر شاخصی با عنوان تراکم خانوار در واحد مسکونی داریم که در سال 90 با احتساب خانه‌های خالی این عدد از یک هم کاهش یافت که نشان می‌دهد در این شاخص بهبود داشته ایم، در این حال شاخص خانه‌های با کیفیت و تعداد نفر در اتاق نیز براساس شاخص‌ها نشان می‌دهد که بهبود یافته است.

این مسئول در دولت دهم گفت: 4 میلیون و 300 هزار واحد مسکونی تحت عنوان مسکن مهر ساخته شده که 2 میلیون و 180 واحد در شهرها و 2 میلیون و 120 هزار واحد در روستاها است.

لطفی‌زاده با بیان اینکه بنیاد مسکن در روستاها علاوه بر ارائه تسهیلات بر نحوه ساخت مسکن نظارت می‌کند، خاطرنشان کرد: خروجی کار این شده که یک زمانی در استانی مانند کرمان وقتی زلزله می‌آمد ده‌ها نفر کشته می‌شدند ولی پس از ساختن مسکن‌های مهر 5 سال بعد همان زلزله آمد ولی فقط 5 نفر کشته شد.

وی به روش‌های دیگر ساخت مسکن مهر در شهرها اشاره کرد و گفت: از مجموع 2 میلیون و 180 واحد مسکونی در شهرها یک میلیون واحد مسکن مهر خودمالک است. یعنی جایی که دولت زمین نداشته مالک با اخذ تسهیلات از دولت ساختمان می‌سازد و بخشی از آن را به واجدین مسکن مهر می‌دهد.

به گفته معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی بخش دیگری از واحدهای مسکونی در قالب تعاونی کارکنان ساخته شده است.

*حمایت دولت در ساخت 200هزار واحد مسکن مهر در بافت فرسوده

لطفی‌زاده اضافه کرد: دولت از مجموع واحدهای ساخته شده مسکن مهر، از ساخت 200 هزار واحد در بافت فرسوده حمایت کرده و رقمی حدود 480 هزار واحد در زمین‌های سه‌جانبه با حمایت دولت به شکل 99 ساله ساخته شده است و هیچ ساخت و سازی خارج از محدوده انجام نشده است.

ستاریان: سالانه 500هزار مسکن تحویل شد/ لطفی زاده: 5،7 میلیون مسکن در طول 5 سال ساختیم

یک کارشناس مسکن با بیان اینکه سالانه یک میلیون 300 هزار مسکن در کشور نیاز است، گفت: سالانه 400 تا 500 هزار مسکن تحول داده شد که این سخنان با واکنش معاون وزیر سابق مسکن مواجه شد و گفت سالانه طبق آمار رسمی از سال 85 تا 90 سالانه 1میلیون و 150 هزار مسکن ساختیم.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در جریان پخش مناظره تلویزیونی این هفته که با موضوع مسکن مهر آغاز شده، بیت‌الله ستاریان با اشاره به اینکه گفته شد در طرح مسکن مهر 4 میلیون مسکن ساخته شد، اظهار داشت: این آمار از کجا آمده است آیا این تعداد خانوار ساکن شده‌اند.

وی افزود: در سال، 750 هزار تا یک‌ میلیون خانواده جدید در کشور ایجاد می‌شوند و نیاز به مسکن دارند که 30 تا 50 هزار از آن، پس از مرگ و میر کسر می‌شود و با توجه به ضریب استهلاک و نیاز به مسکن این رقم به یک میلیون و 300 هزار واحد می‌رسد، هر 40 سال یک بار هم کل واحدهای مسکونی باید یک بار ساخته شود و با توجه به تخریب ناشی از زلزله و بلایای طبیعی این میزان به دست آمده است.

ستاریان گفت: کل پتانسیل بخش خصوصی که حدود 90 درصد ساخت‌‌و‌سازها را در اختیار دارد به علاوه 10 درصد در اختیار دولت، شامل می‌شود که در قالب مسکن حمایتی، اجتماعی و استیجاری باید تعیین شود.

وی با بیان اینکه مسکن مهر پای خود را فراتر گذاشته است، گفت: در روز ثبت‌نام 4 میلیون مسکن کسری داشتیم و بسیاری براساس بند «ج» نتوانستند ثبت‌نام کنند. در حالی که در سال‌های اخیر سالانه 400 تا 500 هزار مسکن تحویل می‌دادیم.

براساس این گزارش لطفی‌زاده معاون سابق برنامه‌ریزی وزارت راه و شهرسازی در واکنش به صحبت‌های ستاریان تأکید کرد: طبق آمار مرکز آمار یک میلیون 100 واحد شهری و یک میلیون 100 هزار واحد روستایی تحویل مردم داده شده است و تعداد خانه به ازای هر خانوار یک به یک شد.

*سالی 1.150میلیون مسکن به بهره‌برداری رسید

وی افزود: از سال 85 تا 90 سالانه یک میلیون  و 151 هزار واحد مسکن به بهره‌برداری رسید، در حالی که طی سال‌های 75 تا 85 سالانه به طور میانگین 572 هزار و 338 مسکن تحویل خانوار می‌شد.

ستاریان در واکنش به صحبت‌های لطفی‌زاده گفت:‌ متأسفانه صورت مسئله مسکن در دوره‌های قبل و قبل‌تر از آن همچنان مبهم باقی مانده است.

ستاریان: دولت در مسکن مهر وارد ساخت و ساز شد/ پروین‌پور: ساخت و ساز را بخش خصوصی انجام داد

در مناظره امروز به مداخله دولت در اجرای طرح مسکن مهر پرداخته شد که ستاریان معتقد بود دولت دخالت مدیریتی در طرح داشته است،اما پروین‌پور در پاسخ گفت: مداخله دولت تنها، مالکیتی و حاکمیتی بود و در ساخت وساز دخالت نداشت.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در ادامه مناظره رهبر در واکنش به صحبت‌های ستاریان اظهار داشت: تولید مسکن از اساس اقدام درستی است و بسیاری از کارشناسان و ما با اصل اجرای مسکن مهر موافق بوده و هستیم.

وی افزود: نباید به گونه‌ای صحبت کرد که انگار نیازی به ساخت مسکن مهر نبود چرا که طبق آمارهای مرکز آمار ایران یک میلیون و 300 هزار واحد مسکونی سالانه باید تولید و 1.5 میلیون خانه خالی وجود دارد.

در ادامه بحث ستاریان به وضعیت انبوه‌سازان و اینکه چه میزان از مسکن کشور را انبو‌ه‌ سازان می‌سازند اشاره کرد که رهبر پاسخ داد در حال حاضر 5 میلیون انبوه‌‌ساز وجود دارد که در حوزه مسکن فعالیت می‌کنند،من فکر می‌کنم آقای ستاریان چون در مرکز دانشگاهی فعالیت می‌کنند نسبت به برخی مسائل آشنایی ندارند، اما بنده 45 سال فعالیت انبوه‌سازی داشتم و با تک تک انبوه‌سازان ارتباط دارم.

ستاریان پاسخ داد: ما در حال حاضر انبوه‌ساز زیادی نداریم بلکه پیمانکاران انبوه‌ساز داریم، تا 10 درصد از کل مسکن را در سال انبوه‌سازان می‌سازند و مابقی بوسیله پیمانکاران ساخته می‌شود.

رهبر این صحبت ستاریان را رد کرد و گفت: ما غیر از انبوه‌ساز، پیمانکارانی داریم که انبوه‌سازی هم می‌کنند،اما ستاریان گفت: در حال حاضر انبوه‌سازی که بتواند پروژه 2 هزار واحدی بسازد، نداریم.

وی ادامه داد: پیمانکار انبوه‌ساز اصطلاح اشتباهی است زیرا انبوه‌ساز پروژه‌های خرد انجام نمی‌دهد، در کل چند شرکت انبوه‌ساز داریم که متعلق به بخش عمومی است و در واقع در بخش خصوصی انبوه‌ساز نداریم.

رهبر در واکنش به این صحبت گفت: هر کسی که ساخت و ساز کند انبوه‌ساز است.

مقداد همتی مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی در ادامه بحث گفت: تمام کسانی که مسکن مهر ساختند از حداقل‌هایی برخوردار بودند که تائیدیه آن از طرف معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی و انجمن انبوه‌سازان اخذ شده و تمام پیمانکاران رتبه‌بندی شده‌اند، تمام کسانی که پتانسیل انبوه‌سازی داشتند در مسکن مهر اجازه فعالیت پیدا کردند.

ستاریان با بیان اینکه دولت‌های قبل و  بعد از انقلاب اسلامی تنها سهم 10 درصدی در ساخت و ساز داشته است گفت: دولت برای تامین مسکن باید سیاستگذاری کرده و از تصدی‌گری پرهیز کنند.

در بین صحبت‌های ستاریان این سوال پرسیده شد که دولت در کدام بخش از مسکن مهر تصدی‌گری کرده است؟ وی پاسخ داد در این طرح دولت طبق قانون سیاستگذاری‌هایی انجام داد و همانطور که بنده گفتم طرح خوبی تدوین شد.

ستاریان افزود: برای افزایش عرضه مسکن و کاهش هزینه آن تمهیداتی در نظر گرفته شد که درست بود اما در عمل خود دولت وارد ساخت و ساز شد که حتی در تائید پیمانکار و دیگر مسائل ورود کرد.

پروین‌پور با اشاره به صحبت‌های ستاریان گفت: این که بگوییم دولت مداخله‌ بی‌جا کرده است و به همین دلیل طرح ناکارآمد شده درست نیست.

وی تصریح کرد: اصولا مداخله دولت شامل سه سطح حاکمیتی، مالکیتی و مدیریتی است که حوزه حاکمیتی مربوط به استفاده از قوانین موجود و یا تدوین قوانین جدید مانند قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن می‌شود.

این کارشناس مسکن ادامه داد: در این طرح مداخله مالکیتی دولت، عرضه زمین و پرداخت تسهیلات ارزان قیمت برای این طرح نمود پیدا کرد و سطح سوم که مدیریت است شامل ساخت و ساز می‌شود به هیچ وجه رخ نداد.

پروین‌پور تاکید کرد: مداخله در سطح اول و دوم درست و به جا بوده و مداخله در سطح سوم درست نیست و دولت هم در این بخش مداخله نکرد و ساخت و ساز توسط بخش خصوصی انجام شد.

ستاریان گفت: وقتی تعاونی‌ها را ملزم انعقاد قرارداد با پیمانکاران و همچنین شرط و شروطی برای پرداخت تسهیلات تعیین می‌کنیم، نشان دهنده مداخله مدیریتی دولت است.پ روین‌‌پور در واکنش به این صحبت گفت: در همه جا این شرط و شروط‌ها وجود دارد و باید در چنین چارچوبی کار کرد.

لطفی‌زاده معاون برنامه‌ریزی وزیر سابق مسکن و شهرسازی اظهار داشت: دولت باید با استفاده از هر روشی مسکن مردم را تامین کند بنابر این نباید با نگاه سیاسی به این مسائل برخورد کرد که البته آقای ستاریان چنین نگاهی ندارد.

وی ادامه داد: وظیفه دولت خانه‌دار کردن مردم بود و ما گامی در این جهت برداشتیم.

لطفی‌زاده: مقاوم نبودن برخی مسکن‌ مهرها ضعف عملکرد نظام مهندسی است/ اشتباه وزیر سابق

معاون وزیر سابق مسکن گفت: مقاوم نبودن برخی واحدهای مسکن مهر ناشی از ضعف عملکرد نظام مهندسی است و مشاور وزیر سابق عدم به کارگیری تعاونی‌های تخصصی در مسکن مهر را اشتباه وزیر سابق دانست.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در بخشی از مناظره چالش‌های ساخت مسکن مهر که از شبکه یک سیما پخش شد مجری مناظره سؤال‌های مردمی را از افراد شرکت‌کننده در مناظره مطرح کرد.

حیدری به این سؤال اشاره کرد که آیا این موضوع که تأمین مالی مسکن مهر از محل ارزهای بانک مرکزی صورت گرفت صحیح بوده است و پروین‌پور در پاسخ گفت: خیر هزینه ساخت مسکن مهر از محل خط اعتباری انجام شده است که 40 هزار میلیارد سهم بانک مرکزی بوده و تماماً ریالی پرداخت شده است.

حیدری پرسید یعنی 6 هزار میلیارد دلاری که عنوان می‌شود بانک مرکزی داده صحیح نیست؟ پروین‌پور در پاسخ گفت: خیر، همین خط اعتباری که گفتم بوده است.

دولت فقط در ساماندهی و مدیریت مسکن مهر ورود کرد

در بخش دیگری از مناظره مجری سؤال مردمی را از ایرج رهبر مطرح کرد و گفت: دولت در بخش مسکن مهر ورود کرده و نباید دولت جای انبوه‌سازان را بگیرد، چرا شما موافق ورود دولت به بخش انبوه‌سازی هستید؟

رهبر پاسخ داد: من این را نمی‌گویم بلکه دولت باید در کار مدیریت کند. طبق مصوبه سال 87 دولت مؤظف شد تا ساماندهی مسکن مهر را برعهده گیرد و فقط در این بحث ورود کرده و مدیریت تأمین اعتبار مسکن مهر از طریق بانک مرکزی و براساس رتبه‌بندی انبوه‌سازان انجام شده تا تعداد واحدها به انبوه‌سازان براساس رتبه‌بندی آنها واگذار شود.

سؤال دیگری که مجری مناظره از ستاریان پرسید این بود که مردم عنوان می‌کنند شما ایجابی صحبت می‌کنید و فقط نقد می‌کنید آیا فکر نمی‌کنید خانه ناقص داشتن بهتر از نداشتن است؟

ستاریان گفت: هیچ وقت قصد تخریب موضوع مسکن را نداشته‌ام و همیشه در انتهای صحبتم راهکار داده‌ام. باید گفت طرح مسکن مهر در کلان طرح خوبی بود ولی وقتی طرحی خوب اجرا نشود تخریب می‌شود.

در بخش دیگری از مناظره خبرنگاران رسانه‌های گروهی حاضر در استودیو سؤالاتی را از افراد شرکت‌کننده در مناظره مطرح کردند.

خبرنگاری از معاون سابق وزیر راه و شهرسازی پرسید چرا شما در ساخت مسکن مهر تدبیری برای ایجاد مسجد، مدرسه و سایر زیرساخت‌های اینچنینی پیش‌بینی نکردید تا وضعیت به شکل کنونی نباشد؟

لطفی‌زاده پاسخ داد: ما مسکن مهر را در بافت شهرها ساختیم اما در برخی جاها که دیدیم که کاستی و نارسایی‌هایی هست خود وزارت راه و شهرسازی نیز در ساخت‌ها مشارکت کرد و از مجموع 4 میلیون و 300 هزار واحد مسکن مهر تنها 415 هزار واحد در شهرک‌های اقماری بوده است.

ساخت انبوه مسکن مهر برای جبران طرح ورشکسته مسکن پاک بود

یکی دیگر از خبرنگاران از مقداد همتی مشاور سابق وزیر راه و شهرسازی پرسید شما بحث آیه «ما رمی» را در مناظره مسکن مهر عنوان کردید آیا این موضوع نسبت دادن طرف مقابل به دشمن نیست؟

وی پاسخ داد: خیر اینگونه نیست. باید هر طرحی را با طرح دیگر مقایسه کنیم و بعد ایراد گرفت. از سال 72 تا سال 85 طرحی را در وزارت شهرسازی اجرا کردند به عنوان طرح «پاک» که به معنای پس‌انداز، انبوه‌سازی و کوچک‌سازی بود. آنقدر این طرح ناموفق بود که به تقاضای 1.5 میلیون واحد مسکونی رسید و مجبور شدیم با طرح ضربتی مسکن مهر به این تقاضاها پاسخ دهیم.

خبرنگار خبرگزاری ایلنا پرسید اگرچه می‌گویند 4 میلیون و 300 هزار واحد با زیرساخت‌های کامل تحویل داده شده و ساکنان مجبور به پرداخت اجاره بها نیستند ولی آیا زیرساخت‌های شهرهای جدید پاسخگو هست همچنین در خصوص سازه و مقاومت واحدها چقدر واحدهای مسکن مهر در برابر زلزله مقاوم هستند؟

لطفی‌زاده معاون سابق وزیر راه و شهرسازی گفت: 2 میلیون و 120 هزار واحد روستایی و 2 میلیون و 180 واحد شهری در قالب طرح مسکن مهر ساخته شد که در دولت دهم جشن تحویل یک میلیون و 600 هزار واحد در کرمان برگزار شد و یک میلیون و 100 هزار واحد هم در دولت دهم در حوزه شهری به مردم تحویل داده شد که سیاست شهرسازی در آن دوره بر این بود که ابتدا تسهیلات زیربنایی وجود داشته باشد بعد واحدهای به مردم تحویل داده شود.

وی تصریح کرد: در طرح جامع شهری تمام زیرساخت‌ها برآورد شده بود و حتی در شهر پرند تأمین منابع پیش‌بینی شده بود،چون تا مجوز تأمین منابع از وزارت نیرو گرفته نشود اجازه ساخت و ساز هم داده نمی‌شود.

مقاوم نبودن برخی از واحد‌های ضعف عملکرد نظام مهندسی است

لطفی‌زاده در پاسخ به اینکه مسکن مهر چقدر در برابر زلزله مقاوم است، گفت: سازمان نظام مهندسی وظیفه‌اش چک کردن سازه‌ها مطابق با استاندارد است و اگر در جایی نسبت به مقاوم‌ بودن ساختمان‌ها مشکلی وجود دارد به ضعف عملکرد نظام مهندسی در آن استان برمی‌گردد.

اشتباه وزیر وقت واگذاری زمین به تعاونی های غیر تخصصی

خبرنگار باشگاه خبرنگاران پرسید قبل از اینکه طرح مسکن مهر آغاز شود آیا در خصوص تأمین آب و فاضلاب آن هماهنگی شده بود، چون وزارت نیرو گفته بود هیچ هماهنگی با ما نشده؟ همچنین در خصوص حضور تعاونی‌های مسکن و نقشه‌های مسکن مهر نیز که با مشکلاتی مواجه بود توضیح دهید؟

همتی گفت: یک میلیون واحد زمین در اختیار تعاونی‌های مسکن قرار گرفت ولی متأسفانه تعاونی‌ها تخصصی نبودند که این اشتباه وزیر وقت بود و ما پیگیری کردیم که طی یک توافقنامه سه جانبه زمین‌ها در اختیار پیمانکار قرار گرفته و ساخته شود.

رهبر نیز در مورد نقشه‌های پروژه‌های مسکن مهر گفت: پروژه‌ها در فازهای مختلف شروع شد و در فاز 5 و 9 که انبوه‌سازان شروع به کار کردند صرفاً از نظر کارشناسی نقشه‌ها را تعیین کردیم نه رسمی که بعد نقشه‌ها سه بار عوض شد.

خبرنگار خبرگزاری شبستان پرسید با توجه به حجم تعاونی مسکن مهر در شهرهای مختلف چرا برای ایجاد شهر جدید برنامه‌ریزی نکردید؟

لطفی پاسخ داد: همه طرح‌های ما طرح جامع بود که پیش‌بینی واگذاری جمعیتی برای هر شهر شده بود که اگر شهری ظرفیت ساخت و ساز داشت نیازی به بردن مردم در شهرک‌های اقماری نبود ولی اگر جایی زمین در اختیار دولت نبود به مناطق دیگر مراجعه می‌شد.

مختاری نماینده اتحادیه کارگران شهرداری تهران نیز پرسید با وجود بافت‌های فرسوده که در کلانشهرها داریم آیا بهتر نبود به جای ساخت و ساز و بردن شهر به بیرون به بافت‌‌های فرسوده توجه کنیم؟

لطفی‌زاده پاسخ داد: 200 هزار واحد مسکونی در قالب مسکن مهر در بافت‌‌های فرسوده ساخته شد اما به دلیل آنکه زمین‌ها و املاک بافت فرسوده بسیار کوچک بوده و اغلب مشکلات مالکیتی دارند معاونتی با عنوان عمران و بهسازی پیش‌بینی کردیم که کار تجمیع این واحدها را جلو ببرد که البته کار کوتاه‌مدتی نیست اما در طرح مسکن مهر برای ترغیب مردم این کار را کردیم.

ستاریان: مسکن مهر در مدل مفهومی قابل اتکا است/ پروین‌پور: مسکن مهر با فرمول فعلی ادامه یابد

پروین‌پور با اشاره به اینکه مسکن مهر در بحث اجرا قابل نقد است اما در مجموع طرحی خوب و مفهومی است که باید ادامه یابد، گفت:‌ مسکن مهر هیچ‌گاه تورم‌زا نبود؛ ستاریان، کارشناس مسکن نیز معتقد بود که شاخص سهم خانوار از مسکن ۵۰ درصد است که با آمار اعلامی مراجع در تضاد است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در جریان مناظره دو نفره مسکن مهر، ستاریان و پروین‌پور به بحث و تبادل‌نظر در خصوص مسائل و مشکلات مسکن مهر پرداختند.

در این مورد پروین‌پور در خصوص انتقادات از مسکن مهر مبنی بر تورم‌زا بودن آن اظهار داشت: راجع به تورم، بانک مرکزی اختیاراتی دارد که یکی از آنها افزایش پایه پولی است، دولت وقت از افزایش پایه پولی برای مسکن مهر استفاده کرد و این رقم از طریق بانک مسکن به میزان 40 هزار میلیارد تومان تأمین اعتبار شد.

وی گفت: در ادبیات پولی، عنوانی مبنی بر ضریب فزاینده وجود دارد که اگر این ضریب 2 باشد به این مفهوم است که اگر اعتبار صورت گیرد، با ضریب 2 در بانک‌های عامل قدرت پولی مشخص می‌شود.

وی افزود: در این 40 هزار میلیارد تومان اعتبار که از سوی بانک مرکزی تخصیص داده شد، انحرافات و معوقات بسیار پایین بود و تماماً صرف تولید شد و این تورم ایجادشده مربوط به ضریب فزاینده‌ای بود که با قصور بانک مرکزی دولت وقت ایجاد شد به طوری که پایه پولی توسط بانک مرکزی کنترل نشد.

ستاریان نیز با اشاره به اینکه همواره در انتهای مسأله گفته می‌شود که مشکل مسکن کاملاً حل شده است، گفت: وقتی گفته می‌شود شاخص سهم مسکن در سبد هزینه خانوار را 20 درصد می‌بینیم، در ایران به 50 درصد می‌رسد و وقتی تراکم خانوار مسکن یک به یک اعلام شد، این شاخص با 50 درصد مغایرت زیادی دارد.

وی افزود: طرح‌هایی مثل مسکن پاک، اجتماعی، دولتی و استیجاری در کشورهایی که از لحاظ شاخص‌ها کاملاً استاندارد هستند، اجرایی شد.

وی با بیان اینکه در ایران توان تأمین مسکن برای دهک‌های پایین جامعه وجود ندارد، گفت: شاخص افزایش قیمت مسکن از سال 65 تاکنون نسبت به سایر کالاها 2.5 برابر بوده است و دهک‌های پایین هنوز توان خرید مسکن را ندارند.

ستاریان تأکید کرد: برای این قشر از جامعه دولت موظف است مسکن تهیه کند، بنابراین کسری زیادی هم در روند مسکن‌سازی وجود دارد که آن عدم تعادل عرضه و تقاضا متناسب با افزایش قیمت‌هاست.

پروین‌پور در واکنش به صحبت‌های ستاریان گفت:‌ کسی نگفت که ما مشکل مسکن نداریم؛ شاخص متوسط در کل کشور 33 درصد و در کلان‌شهرها متوسط 50 درصد و در دهک‌های پایین درآمدی بین 70 تا 100 درصد است.

وی افزود: این به این معناست که خانوار برای تأمین مسکن یک شیفت برای تأمین ضروریات زندگی و یک شیفت دیگر نیز باید برای تأمین مسکن کار کند، بنابراین این بحث در طرح مسکن مهر دیده شد و شاخص‌های آن مدنظر قرار گرفت.

وی ادامه داد: در بحث قیمت مسکن سه جزء اصلی وجود دارد، یعنی در کلان‌شهرها قیمت زمین 70 تا 80 درصد قیمت مسکن، هزینه ساخت 30 درصد و سود سازنده نیز مابقی آن را شامل می‌شود، بنابراین در طرح مسکن مهر قیمت زمین حذف شد، سود سرمایه‌گذاری دولت به نفع مردم در نظر گرفته شد و 70 درصد هزینه ساخت نیز به مردم خط اعتباری اهداء شد و با کمترین هزینه به دست مصرف‌کننده رسید.

پروین‌پور معتقد است که مسکن مهر در کشور نهضت مسکن‌سازی بود و سال‌ها طول می‌کشد که شاخص‌ها به عدد مطلوبی برسد.

ستاریان در این برنامه تلویزیونی گفت: مسکن مهر همانند پرداخت یارانه‌ای بود که به دهک‌های پایین داده شد اما پس از جابه‌جایی، همان دهک‌های پایین باقی ماندند.

وی افزود: دولت‌ها 10 درصد از بحث مسکن‌سازی را به خود اختصاص می‌دهند.

پروین‌پور در واکنش به صحبت‌های ستاریان گفت: این آمار که دولت‌ها 10 درصد از تولید مسکن را به خود اختصاص داده‌اند را از کجا آورده‌اید؟ در کشورهای اروپایی پس از جنگ جهانی به واسطه وجود مشکلات مسکن، دولت 100 درصد در تأمین مسکن دخالت داشت و به مرور پس از حل مشکل این نقش‌های کمتر شد.

به گزارش فارس، در پایان این مناظره دو نفره، پروین‌پور و ستاریان‌ به دولت در خصوص وضعیت فعلی راهکارهایی را دادند.

پروین‌پور گفت: طرح مسکن مهر در مدل مفهومی و طراحی قابل اتکا است، باید اجرا شود اما در مر حله اجرا به آن انتقادهایی مطرح است.

ستاریان‌ گفت: برای هرکدام از طرح‌های انتخابی دولت باید انتخاب‌های جمعیتی و زیرساخت‌ها را مدنظر قرار دهد./فارس/