ادامه تاخیر در ساخت بزرگترین مجتمع پروپیلن

بروز این تخلف‏ها و تاخیر در اجرای پروژه با پیگیری بازرسی بانک پارسیان منجر به برکناری مدیرعامل وقت شرکت مهر پترو کیمیا و استقرار مدیریت جدید در این شرکت شد.

کارشناسان می‏گویند این مجتمع بزرگترین کارخانه پروپیلن و پلی‏پروپیلن در خاورمیانه خواهد بود و سالانه حدود 450هزار تن پروپیلن و به همین مقدار پلی‏پروپیلن در آن تولید خواهد شد. راه‏اندازی این مجموعه با برآورد ساخت 700میلیون یورو به آن معنی است که کشور در محصولات کلیدی پتروشیمی و از مواد حیاتی صنایع الکترونیک، خودروسازی تا ساختمان‌سازی، بسته‏بندی و نظایر آن به خودکفایی می‏رسد و حتی توانایی صادارات این محصول به خارج از کشور هم فراهم خواهد شد. پیش‏بینی می‏شود در صورت راه‏اندازی این مجتمع سالانه بیش از 800میلیون دلار درآمد ارزی نصیب کشور خواهد شد. حدود شش سال پیش بود که انجام این پروژه آغاز شد و قرار بود ظرف مدت 36ماه اجرا شود اما نه تنها این امر محقق نشده بلکه فرصتی برای سوءاستفاده برخی افراد و شرکت‏ها را فراهم کرده است.

پیگیری‏های خبرنگار ایلنا نشان می‏دهد به‏رغم برکناری مدیریت سابق شرکت مهر پترو کیمیا اما در زمان مدیریت جدید این شرکت هم نه تنها گام مثبتی در جهت ساخت این مجتمع برداشته نشده بلکه تخلفات سابق ادامه یافته و حتی تخلفات جدیدی هم در عقد قراردادهای جدید مربوط به ساخت این مجتمع اتفاق افتاده است و این قراردادها آینده ساخت این مجمتع حیاتی را با چالش‏های زیادی مواجه خواهد کرد.

چند ماه بعد از تغییر مدیریت شرکت مهر پترو کیمیا در واگذاری پروژه PDH (کارخانه پروپیلن مجتمع) بدون مناقصه به یک شرکت پیمانکار، مدیریت جدید هم با ادامه راه مدیریت قبلی، دو پروژه دیگر این طرح ملی یعنی واحدهای)PPکارخانه پلی پروپیلن مجتمع) و Utility Offsite(کارخانه خدمات زیرساخت) را بدون برگزاری مناقصه و صرفا براساس رابطه و در زمان کوتاهی با تعجیل بسیار به همان شرکت پیشین واگذار کرده است.

با این اوصاف هر سه پروژه عظیم این مجتمع بدون برگزاری مناقصه و تنها با مذاکره شخص مدیرعامل به یک شرکت خاص واگذار شده است تا کلاف ساخت بزرگترین مجتمع پروپیلن کشور همچنان سردرگم بماند.

تخلفات جدید
ساده‏ترین بخش ساخت بزرگترین مجتمع پروپیلن و پلی پروپیلن کشور، انجام عملیات خاکی در منطقه فاز دوم پتروشیمی عسلویه است که با صرف زمان و هزینه زیاد تاکنون به اتمام نرسیده است.

مدیریت مهرپتروکیمیا تاکنون از چند شرکت مختلف برای اجرای این پروژه استفاده کرده اما با از دست دادن بهترین زمان انجام کار در منطقه عسلویه و اصرار بر اشتباه مدیریت و تکرار آن، تاکنون و با گذشت یکسال و نیم این پنج شرکت کمتر از 35درصد عملیات خاکی را انجام داده‏اند. این عملیات خاکبرداری براساس تجربیات اجرایی پیمانکاران کار در مدت زمان 5 ماه قابل انجام بود اما به دلیل سوءمدیریت کارفرما، انجام این عملیات با قیمتی هنگفت به شرکت ششم کشیده شد. شرکت ششم هم صرفا با داشتن روابط خاص و بدون برگزاری مناقصه عهده‏دار اجرای عملیات خاکی شد.

یک منبع آگاه با اشاره به این وضعیت گفت: «نحوه واگذاری و نوع قراردادهای منعقد شده ابهام‏های بسیاری دارد ازجمله اینکه در این قراردادها نحوه تهیه کالاهای پروژه که بیش از 60درصد ارزش مالی پروژه است، به صورتی مبهم در اختیار خود کارفرما قرار گرفته است و کارفرما در حال واگذاری این بخش به صورت مذاکره است در حالی که باید از طریق مناقصه عمل کند.»

مدیریت فامیلی و حذف ناظر مستقل
خبرنگار ایلنا در بررسی دلایل تاخیر اجرای این پروژه بزرگ ملی به مواردی ازجمله مدیریت خانوادگی هم برخورد کرد و مطلع شد که مدیریت جدید بدون توجه به تخصص و شایستگی لازم سمت‏های کلیدی مدیریت این پروژه بزرگ ملی را از طریق یکی از دوستان و شرکای سابق که به مجموعه مهر پترو کیمیا پیوسته است، به نزدیکان و آشنایان واگذار کرده است. یک منبع آگاه با تایید این موضوع به خبرنگار ایلنا گفت:« اکثر این انتصاب‏ها براساس رابطه فامیلی این افراد با مدیریت جدید است. این افراد نه تنها تجربه و مهارت‏های لازم را ندارند بلکه باعث ایجاد اختلافات بسیاری در کارهای اجرایی پروژه و نیز اخلال و توقف در انجام کارها شده‏ اند.

این منبع آگاه ادامه داد: «مدیریت جدید به بهانه کاهش هزینه‏ ها و به منظور بازکردن راه ورود عوامل خودی و حذف نظارت واقعی، «مشاور طرح» را حذف کرد. این در حالی است که طبق استانداردهای مدیریت پروژه، مشاور به عنوان شخص ثالث حافظ منافع پروژه است و در مقام قیاس حذف آن از چرخه مدیریت پروژه مانند حدف سازمان مدیریت و برنامه‏ریزی از مدیریت کلان کشور است و هدایت و تصمیم‏گیری پروژه را به منافع و سلیقه شخصی فرد محدود می‏کند.»

به نظر می‏رسد در صورتی که نهادهای نظارتی و سهامداران اصلی بانک پارسیان به علل تاخیر در احداث این پروژه بزرگ ملی و منطقه‏ای ازجمله ناکارآمدی مدیریت قدیم و جدید بی‏توجه باشند، در بر همان پاشنه‏ای خواهد چرخید که در 6 سال گذشته چرخیده است.