نگاهی به صنعت خودرو کشور در سالی که گذشت
میهن صنعت : سالی که گذشت بدون شک یکی از بدترین فصول تقویم خودروسازی ایران تا به امروز بوده است، سقوطی دوباره به نخستین پله‌های نردبان ترقی این صنعت!
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی میهن صنعت، از قهر پژو گرفته تا هم‌خانه‌ای شدن چینی‌ها، از رکورد شکنی قیمت برخی خودروها گرفته تا کاهش قابل ملاحظه تولید خودرو. آنچه در ادامه می‌خوانید تورقی سریع بر دفتر خودروسازی ایران در سال یک‌هزار و سیصد و نود و یک است.
درحالی که در اوایل این سال خودروسازان از روند افزایشی نرخ تولید طی سال گذشته(90) احساس رضایت نسبی داشتند کم‌کم متوجه تنگ‌تر شدن عرصه در اثر تحریم‌ها و اوضاع اقتصادی شدند و باید خود را برای شرایطی حساس آماده می‌کردند اما از آن‌طرف دو هم‌وطن فرانسوی که به نوعی شریک تجاری همتایان ایرانی خود محسوب می‌شدند دو رویه کاملاً متفاوت را درپیش گرفتند و درحالی که پژو مشغول جمع‌وجور کردن بساط خود از بازار پر سود ایران به جهت پیوستن به تحریم‌ها بود، رنو به گسترش همکاری‌ها فکر می‌کرد تا در فرصتی مناسب بازار خاص ایران را قبضه کند حال‌آن‌که رقیبان چینی نیز مثل همیشه آهسته ولی پیوسته به دنبال محکم کردن جای پای خود بودند که البته موفق هم شدند. با رسیدن به انتهای بهار صنعت خودرو کشور نشانه‌های بحران را بروز داد و کاهش 32 درصدی تولید طی ماه‌های نخست سال 91 مهر تأییدی بر پیش بینی‌های خودروسازان بود. البته خبرهایی امیدوارکننده هم به گوش می‌رسید که مهم‌ترین آن آغاز ثبت‌نام محصول جدید ایران‌خودرو به نام رانا بود تا پس از چهار سال تنوعی هرچند جزئی نصیب بازار خودرو کشور شود.
با آغاز تیرماه خودروسازان پا به تابستانی داغ‌تر و طاقت فرساتر از گذشته نهادند هرچند که رنوپارس با تأکید مجدد حضور رنو در بازار ایران و حتی رونمائی از هشت محصول جدید و ایران‌خودرو با انتشار خبرهایی مبنی بر تولید دنا در اواسط زمستان و داخلی سازی 90 درصدی پژو 206 مرهمی هرچند کوتاه بر زخم تازه این صنعت گذاشتند اما واقعیت خبر از کاهش 38 درصدی اوایل تابستان 91 نسبت به سال 90 می‌داد و این زمینه پررنگ شدن بحث پرداخت تسهیلات هزار میلیاردی به خودروسازان را فراهم کرد.
در ماه پایانی این فصل داغ نیز نعمت‌الله پوستین‌دوز سمت مدیرعاملی سایپا را به سعید مدنی واگذار کرد اما ظاهرا تغییر مدیریت، گریبان‌گیر پارس خودرو نیز شد و با آمدن روح‌الله صمدی به عنوان مدیرعامل گویی خودروسازان تغییر مدیریت را راه چاره می‌دیدند اما متأسفانه در روزهای پایانی شهریورماه بازهم آمار تولید حاکی از کاهش 43 درصدی میزان تولید بود و درست درهمین بحبوحه بود که معاون وزیر صنعت (صالح نیا) از معکوس شدن این روند در نیمه دوم سال ابراز امیدواری کرد و این اتفاقی بود که هرگز نیفتاد.
حال زمان ناز کردن خودروسازان ژاپنی و کره‌ای فرا رسیده بود تا با حضور کم‌رنگ خود قافیه را به چینی‌های همیشه در صحنه ببازند. اما مهم‌تر از آن دست به کار شدن دلالان بود تا سود سرشاری را از اختلاف قیمت کارخانه و بازار نصیب خود کنند و گواه این امر افزایش ناگهانی برخی محصولات همچون مگان، تندر90، پژو 405 و پراید بود هرچند که نباید نقش مردم را در اهتمام هرچه بیشتر برای خرید خودرو در این برهه زمانی نادیده انگاشت.
با ورود به نیمه دوم سال در پاییز سال 91 سراشیبی سقوط خودروسازی بار دیگر قوت گرفت و بزرگان این صنعت کاهش 66 درصدی را نسبت به زمان مشابه در سال 90 تحمل می‌کردند اما هرچه این تنزل بیشتر می‌شد، شکاف قیمتی بازار و کارخانه نیز بیشتر می‌شد و دلیل آن نیز مشخصاً کاهش تولید خودرو بود هرچند که سیل خودروهای وارداتی همچنان جاری بود.
در این بین قیمت پژو 206 نقل محافل شده بود چراکه خود را به بازار 30 میلیونی‌ها رسانیده بود. در چنین روزهایی که ارز شدیداً گران شده بود یکی از بهترین راه‌های کسب درآمد خودروسازان صادرات بود و به این طریق سودی معادل 330 درصد بیش از مدت مشابه در سال 90 (9ماه اول سال) به همراه داشت.
پس از آن ایران‌خودرو با اعلام تولید پژو206 ایرانی بار دیگر خبرساز شد. اما دیری نپایید که در تاریخ 25 دی‌ماه رونمائی از خودروی مفهومی پیتون توسط یک تیم 20 نفره به سرپرستی آقای ایمان مقصودی در پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری تهران همگان را به تحسین واداشت و به دنبال آن در بهمن‌ماه سال گذشته خبر قطع شدن سهمیه سوخت خودروهای سوزوکی گرندویتارا، مگان، نیسان رونیز، هیوندای آوانته، مزدا3، ام‌وی‌ام X33 و 530 و زانتیا اعلام شد.
در آن زمان مطابق تقویم میلادی در پایان سال 2012 رتبه جهانی خودروسازان اعلام شد و تنزل جایگاه ایران از رتبه 15 به 19 چندان دور از انتظار نبود. اما در داخل کشور حرف و حدیث‌ها بر سر تعیین قیمت‌ها و اختلاف نظرها بالا گرفت تا اینکه خودروسازان قیمت‌های پیشنهادی خود را اعلام کردند و با واکنش منفی بازار مواجه شدند تا پس از آن به بهانه افزایش تولید نرخ‌های پیشنهادی خود را کاهش دهند.
در چنین سال پرحاشیه‌ای از محصولات چندین برند معتبر و متوسط نیز رونمایی شد و خبرهایی از عرضه آن‌ها در کشور به گوش می‌رسید، از جمله آن‌ها می‌توان به بازگشت هوندا سیویک، معرفی پیکاپ فوتون تانلند توسط ایران‌خودرودیزل، تولیدات جدید بهمن خودرو (شاسی بلند لندمارک، پیکاپ ایسوزو، بسترنB50)، JAC توجوی و J5، MVM315h، لیفانX60، پیکاپ وینگل، MG350 و MG5، نسل جدید سنگ یانگ کوراندو، ولیکس C30 اشاره کرد. البته دو خودروساز بزرگ وطنی هم بیکار ننشستند چراکه سایپا با رونمایی از وانت کارا (سایپا151)، سایپا 211 و جعبه دنده نیمه اتوماتیک و همچنین ایران‌خودرو با معرفی تندر90 اتوماتیک و تحویل راناهای ثبت‌نامی نشان دادند در این اوضاع آشفته نیم‌نگاهی هم به پیشرفت دارند و نباید امید را از دست داد.
امیدواریم در سال 1392 قیمت‌ها تاحد ممکن تغییر کند چرا که گرانی خودرو باعث رکود آن خواهد شد و همانند آنچه در ماه‌های پایانی سال 91 دیدیم خرید و فروش خودرو کاهش می‌یابد و این خود شرایط را برای خودروسازان سخت‌تر خواهد کرد.
