وقتی که دیواری کوتاه تر از خودرو پیدا نمی کنند

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «میهن صنعت»، ، آلودگی هوای کلان‌شهر های ایران دیگر به یک عادت شبیه شده تا یک معضل اجتماعی و فرهنگی.هر ساله با شروع فصل پاییز معضل آلودگی هوا گریبانگیر مردم و البته مسئولین می شود که در نتیجه مسئولین سخن می گویند و مردم سرب ناب تنفس می کنند.

با گذشت 11 روز از شروع آلودگی هوای تهران، به لطف تعطیلات و البته وزش بادهای فصلی، از غلظت آلاینده ها کاسته شده و شاخص روز عدد ۱۰۵ را در صبح امروز نشان می دهد که البته همچنان بالاتر از حد استاندارد می باشد و این شرایط هوا کماکان برای گروه‌های حساس، ناسالم است.

اما نکته قابل تامل اینجاست که چرا برخی از مسئولین هر ساله با وجود آگاهی از وقوع مجدد آلودگی هوا، دیواری کوتاه تر از خودرو و استانداردهای خودرویی پیدا نمی کنند و دیگر شاخص های آلودگی هوا را از یاد می برند؟!

خودرو به واقع فقط یکی از فاکتورهای آلودگی هواست که تنها مختص به ایران نبوده و در تمامی کشورهای پیشرفته و غیرپیشرفته ی دنیا نیز معضل تردد خودرو و آلودگی های ناشی از آن وجود دارد که قابل کتمان نیست، اما اینکه از خودرو سنگری ساخته شود در جهت رفع اتهامات وارده، عوام فریبانه و بی انصافی در حق مردم است.

اگر بخواهیم از مهمترین آلاینده‌هایی که از طریق فعالیت‌های انسانی تولید می‌شوند نام ببریم، می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

-مونوکسید کربن – گازی بی‌بو و بی‌رنگ و سمی که بر اثر احتراق ناقص ایجاد می‌شود.

-اکسیدهای گوگرد به ویژه دی‌اکسید گوگرد – ذغال سنگ و سوخت‌های نفتی مقداری گوگرد نیز در خود دارند و سوختن آنها دی‌اکسید گوگرد تولید می‌کند.

-اکسیدهای نیتروژن به ویژه دی اکسید نیتروژن – که بر اثر احتراق در دماهای بالا تولید می‌شوند.

-ترکیبات آلی فرار – این ترکیبات به دو دسته متان و غیرمتان‌ها تقسیم می‌شوند. متان گاز اصلی تشکیل‌دهنده گاز طبیعی است و اثر گلخانه‌ای بسیار نیرومندی دارد. بقیه ترکیبات آلی فرار هم اثرات گلخانه‌ای قابل توجهی دارند. ترکیبات فرار آروماتیک مثل بنزن و تولوئن اثر سرطانزایی داشته و در معرض آنها قرار گرفتن به طور مستمر می‌تواند منجر به سرطان خون شود.

-ذرات معلق به تمامی اجزاء ریز مایع یا جامدی (به جز آب خالص) گفته می‌شود که در جو زمین پراکنده هستند و اندازه میکروسکوپی یا زیرمیکروسکوپی اما بزرگتر از ابعاد مولکولی دارند. ذرات کوچکتر بسیار خطرناکتر هستند چراکه به ریه‌ها نفوذ کرده و برخی از آنها حتی وارد جریان خون می‌شوند و باعث بیماری‌های تنفسی و قلبی مختلف می‌شوند. این ذرات همچنین بر روی خاک و آب نشسته و آلودگی منابع آبی و خاک را موجب می‌شوند.

-کلروفلوئوروکربن‌ها – گازی که عامل اصلی تخریب لایه ازن است و استفاده از ترکیباتی که باعث آزادسازی آن می‌شود امروزه ممنوع شده‌است.

-فلزات سمی مثل سرب و جیوه

-ازون تروپوسفری

-آلودگی‌های رادیواکتیو

-آمونیاک که بیشتر بر اثر استفاده از کودهای شیمیایی در بخش کشاورزی ایجاد می‌شود.

پر واضح است که در شاخصه های انسانی سوخت و مشکلات عدم کیفیت در سوخت های مورد استفاده، می تواند نقش مهمی در آلودگی هوا ایفا کند اما با این حال همچنان شاهد آن هستیم که تنها خودرو سپر بلا شده و ابزار خوبی در جهت انتقادهای غیرکارشناسی و زیرکانه که می بایست عنوان کرد دیگر این حنا برای مردم رنگ ندارد و زمان آن فرا رسیده که مشکلات سوء مدیریتی را رفع و رجوع کنیم و به دنبال بهانه ای برای رفع مسئولیت از خود نباشیم.

مشکلات ناشی از عدم کیفیت بنزین یکی از مهمترین فاکتورهای آلودگی هوای تهران و کلان‌شهرهاست که در خصوص آن به وقت نیاز صحبت نشده و هیچکسی هم مسئولیت عدم کیفیت در این سوخت اساسی را به گردن نمی گیرد.

در حال حاضر و به گفته ی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی، تنها در 8 کلان‌شهر کشور با ظرفیت تولید 26 میلیون و 300 هزار لیتر در روز ، بنزین یورو 4 تولید می شود که قرار است به کمک سه طرح جدید پالایشگاهی در کشور این میزان ظرفیت به 50 میلیون لیتر در روز افزایش یابد که با این تفاسیر نیز به صورت خوش‌بینانه با میزان مصرف بنزین در کشور یک فاصله حدود 25 میلیون لیتر در روز فاصله خواهیم داشت.

به قدر کفایت نیز از کیفیت بنزین های وارداتی گفته شده تا حدی که کارشناسان و برخی مسئولین  نیز در خصوص عدم یورو 4 بودن بنزین های وارداتی اقرار داشته اند و این یعنی خودروهای با کیفیت کشور نیز در حال استفاده از بنزین های یورو 2 بوده که با توجه به مبحث فنی در خصوص استفاده سوخت یورو 2 در خودروهای بر پایه یورو 4، یک فاجعه تولید آلودگی چند برابری در حال رخ دادن است که متاسفانه بر پشت پرده ی سخنرانی های خودرویی، از این معضل بزرگ حرفی زده نشده و احتمالا هم نمی شود!!!

به گزارش خبرنگار میهن صنعت، اعضای کمیسیون بهداشت مجلس نیز به عدم کیفیت بنزین اشاره کرده و مشکلات وجود شهرک های صنعتی،خودروهای فرسوده،سوخت پتروشیمی ها و عدم فیلترینگ کارخانجات صنعتی را از مهمترین عوامل آلودگی هوای کلان‌شهر ها نام برده اند و بازنگری مجدد آلاینده ها در کمیته رسیدگی به وضعیت آلودگی‌هوا را واجب خوانده اند، که با این حال بازهم برخی فقط و فقط از خودرو و صنعت خودروسازی کشور به عنوان اصلی ترین دلیل آلودگی هوا یاد می کنند که جای بسی تامل دارد.

باید قبول کنیم که خودرو تنها عامل آلودگی هوای کشور نیست و آلودگی هوای امسال تهران و سایر کلان‌شهر ها نیز آخرین آلودگی هوا نخواهد بود.رفع آلودگی هوا نیازمند عزم راسخ است و از مردم تا مسئولین می بایست دست به دست هم دهند تا از این معضل نیز عبور کنیم.

داستان های "کی بود کی بود من نبودم" را تمام کنیم و هریک از ما به عنوان شهروند وظیفه خود نسبت به کاهش آلودگی هوا را به عنوان یک واجب شرعی بدانیم و به آن عمل کنیم.

نویسده : بهنام وحیدی