ساخت شتابدهنده لیزری با هزینه پایین در کشور/ کاربرد در درمان سرطان

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «میهن صنعت»،  رضا مسعودی -مدیر طرح کلان ملی طراحی و ساخت زنجیره  تقویت لیزری پر انرژی با پالس های فوق کوتاه در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: لیزرهایی با پالسهای فوق کوتاه در زمره پیشرفته ترین و پیچیده ترین لیزرهای موجود در دنیا هستند که در کشورهای پیشرفته در حال استفاده است.

وی با بیان این مطلب که طرح ملی تقویت لیزری پر انرژی با رویکردی بر مبنای بومی سازی در حال انجام است، اظهار داشت: طراحی و ساخت سامانه لیزری پر انرژی با پالس های کوتاه بر پایه فناوری بومی سازی و نه بر اساس خرید سیستم از خارج ایجاد شده است که می تواند به عنوان یک آزمایشگاه مرجع استاندارد در کشور مورد استفاده قرار گیرد.

معاون پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی از جمله پتانسیلهای کاربردی تقویت لیزری با پالس های فوق کوتاه را مطالعه در ساخت شتابدهنده های لیزری دانست و افزود: در حال حاضر مطالعات بسیار گسترده ای به ویژه در کشورهای پیشرفته در زمینه ساخت این شتاب دهنده ها در جریان است که ما هم در ایران به دنبال طراحی و ساخت این لیزرها هستیم.

مسعودی با اشاره به اینکه شتاب دهنده های لیزری برای استفاده در حوزه پزشکی و درمان سرطان می تواند نقش مهمی را ایفا کند، یادآور شد: شتاب دهنده های متداول پروتونی و یونی در درمان سرطان نقش منحصر به فردی دارند، با توجه به هزینه بسیار بالای خرید و نگهداری و پیچیدگیهای فناوری و تعداد معدود آنها در دنیا، به فکر ساخت شتابدهنده های لیزری کم حجم با هزینه پایین نسبت به دستگاههای خارجی افتادیم تا علاوه بر استفاده در صنایع مختلف، در پزشکی هم برای درمان سرطان مورد استفاده قرار گیرد.

عضو هیات علمی دانشکده فیزیک تاکید داشت: با ساخت شتابدهنده های لیزری در کشور با حجم کوچکتر و قیمت پایین تر می توان از آن به عنوان یک رقیب برای دستگاههای خارجی یاد کرد.

عضو پژوهشکده لیزر و پلاسما عنوان کرد: علاوه بر استفاده از این سامانه در مطالعات مربوط به شتاب دهنده ها، بسیاری از حوزه های دیگر از جمله در بحث های لبه دانشی در رشته های شیمی، فیزیک، و موضوعاتی نظیر طیف سنجی نیز از تقویت لیزری بهره می برند.

مدیر طرح کلان ملی گفت: سامانه لیزری پر انرژی با پالس های فوق کوتاه در اتاق تمیز قابل استفاده است.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: با توجه به زیر ساختهای مناسب موجود در آزمایشگاه های کشور می توانیم مطالعات مناسبی را در حوزه شتابدهنده ها راه اندازی کنیم.

مسعودی با تاکید بر اینکه این طرح کار خود را از صفر شروع نکرده است، یادآور شد:زیر ساخت مطالعاتی برای ساخت تقویت گر از 10 سال پیش در دانشگاه شهید بهشتی شروع شده و نتیجه این تحقیقات  تهیه گزارشی  600 صفحه ای به عنوان سند پشتیبان شد که این سند ضرورت انجام این طرح و توانمندیهای موجود در انجام آن را در بر می گیرد.

معاون پژوهشی دانشگاه شهید بهشتی خاطر نشان کرد: شاید طرح شتابدهنده های لیزری از میان طرح های کلان ملی مصوب در شورای عتف،در زمره کم هزینه ترین و ارزانترین طرح ها باشد.

عضو پژوهشکده لیزر و پلاسمابا اشاره به اینکه بخش اعظم بودجه تخصیص یافته صرف خرید تجهیزات و سخت افزار شده است ،اذعان داشت:نتیجه ساخت شتابدهنده های لیزری در کشور خروجی فیزیکی های-تک مشخص برای کشور می باشد و از آورده بالایی برخوردار است.

وی افزود: با داشتن این دستگاه در کشور، محققان کشورهای دیگر خصوصا کشورهای منطقه برای انجام پروژه های تحقیقاتی خود می توانند از امکانات ما در این حوزه بهره ببرند.

مجری طرح کلان ملی ساخت تقویت گر لیزری گفت: کمیسون علوم پایه شورای عالی عتف حدود سه ماه پیش طی بازدیدی از این طرح، پیشرفت کار پروژه را مورد تایید قرار دادند و خواهان ادامه این طرح ملی در کشور شدند.

وی با اشاره به اینکه تا کنون قریب به 45 درصد از مبلغ کل بودجه پیشنهاد شده، از طرف شورای عتف به این طرح پرداخت شده است ،خاطر نشان کرد:بودجه دریافتی از شورای عتف صرف خرید اقلام و تجهیزات مرتبط با پروژه شده است.

وی اعلام کرد: درصد پیشرفت طرح شتابدهنده های لیزری فعلا بین 30 تا 35 درصد تخمین شده است.

وی افزود: اگر بودجه به موقع در اختیار این طرح کلان ملی قرار گیرد،پیش بینی می شود در آینده نزدیک ساخت سامانه لیزری و ساخت زنجیره تقویت لیزری پر انرژی با پالس های فوق کوتاه به اتمام برسد.